Kohët e fundit, nga Facebook kanë raportuar (këtu) se kanë identifikuar më shumë se 150 operacione jo-autentike të koordinuara të cilat i ka ndërprerë. Është e qartë se platforma (Facebook) ka avancuar moderimin e saj të përmbajtjes, por përtej kësaj, shumë autorë të fshehtë të dezinformimit gjithashtu kanë evoluar taktikat e tyre, paralajmëron Facebook.
“euvsdisinfo.eu” ka bërë një analizë të raportit të Facebook-ut.
Avancimi i algoritmeve të Facbook për identifikimin e këtyre operacioneve, po përcillet edhe me avancimin e vetë krijuesve dhe shpërndarësve të lajmeve të rreme dhe dezinformatave. Facbook ka renditur gjashtë trendët kryesore të këtyre operatorëve të prodhimit dhe shpërndarjes së dezinformatave:
Trendi i parë është një zhvendosje nga ‘shumicë’ në ‘pakicë’. Aktorët e kërcënimit kalojnë nga fushatat mashtruese të masive e zhurmshme në operacione më të vogla dhe më të specifikuara. Një shembull (këtu)është rasti i fillimit të vitit 2020, kur Facebook gjeti dhe hoqi një rrjet të drejtuar nga inteligjenca ushtarake ruse. Duke u përqendruar në Ukrainë dhe vendet fqinje dhe të armatosur me persona të rremë që operonin nëpër forume të blogeve dhe platformave të shumta të mediave sociale, rrjeti angazhoi politikëbërës, gazetarë dhe figura të tjera publike.
Operacionet “me pakicë” vijnë të kushtueshme për shpërndarësit e dezinformimit dhe Facebook pretendon se kthimi i tyre në investim është i pakët. Kjo mund të ndryshojë me përparimet teknologjike hyrëse. Për shembull, javën e kaluar, Universiteti Georgetown në SHBA, lëshoi një raport (këtu) mbi automatizimin dhe dezinformimin. Studiuesit analizuan se si GPT-3, një sistem i inteligjencës artificiale (AI) që shkruan tekst, me siguri do të përdoret në fushatat e dezinformimit. Aktorët armiqësorë mund të përdorin këtë sistem për të filluar fushata dezinformuese shumë të shkallëzuara me më pak fuqi punëtore sesa kërkohet aktualisht, paralajmërojnë studiuesit.
Trendi i dytë që Facebook sheh si rrezik është paqartësia e kufijve midis debatit publik autentik dhe manipulimit. Për shembull, në korrik 2018, Facebook eliminoi (këtu) një rrjet të lidhur me IRA (Agjencia e Kërkimit të Internetit, një kompani me seli në Rusi dhe e lidhur me qeverinë ruse) që po përfshihej me ngjarje autentike të para-planifikuara. Qëllimi i rrjetit ishte të synonte përfshirjen në ngjarje ekzistuese, me pretendimin që të krijoj qasje përçarëse.
Së treti, Facebook flet për ”hakimin e perceptimit”. Akterët e kërcënimit kërkojnë të përfitojnë nga frika e publikut nga operacionet e ndikimit (IO) për të krijuar perceptimin e rremë të manipulimit të përhapur të sistemeve zgjedhore, madje edhe pa prova. Për shembull, në orët në rënie të zgjedhjeve afatmesme të SHBA 2018, Facebook gjurmoi një operacion nga IRA që pretendonte se ata po drejtonin mijëra llogari të rreme me kapacitetin për të lëkundur rezultatet e zgjedhjeve në të gjithë Shtetet e Bashkuara. Ata madje krijuan një faqe në internet – usaira [.] Ru – e kompletuar me një kohëmatës ‘numërimi mbrapsht’ për zgjedhjet ku ata ofruan si provë të pretendimit të tyre gati njëqind llogari të krijuara kohët e fundit në Instagram. Fuqia e profecisë vetë-përmbushëse në dezinformim.
Trendi i katërt sipas Facebook është ‘ndikimi i operacioneve si një shërbim’. Akterët komercialë drejtojnë operacione të ndikimit brenda dhe jashtë vendit, duke shpërndarë materiale negative të klientëve të tyre dhe duke i bërë operacionet e ndikimit më të disponueshme. Gjatë katër viteve të kaluara, Facebook ka hetuar dhe hequr operacionet e ndikimit të kryera nga akterë komercialë duke përfshirë mediat, kompanitë e marketingut dhe marrëdhëniet me publikun. Fatkeqësisht, Facebook nuk ofron ndonjë informacion sasior në lidhje me këtë trend.
Së pesti, Facebook përshkruan trendin e rritjes së sigurisë operacionale. Akterët me përvojë kanë përmirësuar ndjeshëm aftësinë e tyre për të fshehur identitetin e tyre. Në përgjigje të përpjekjeve të rritura për ndalimin e tyre, akterët më të sofistikuar të kërcënimit – përfshirë Rusinë dhe Kinën – kanë përmirësuar sigurinë e tyre operacionale. Ata janë më të disiplinuar për të shmangur gabimet e pakujdesshme, për shembull duke hyrë në llogaritë e supozuara amerikane nga Shën Petersburg në Rusi. Për shembull, në tetor 2019, Facebook hoqi (këtu) një rrjet rus të lidhur me IRA-n që ishte ndër të parët që shënjestroi zgjedhjet e vitit 2020 në SHBA. Rrjeti postoi kryesisht përmbajtjen e njerëzve të tjerë, përfshirë meme me tekst minimal ose pa tekst në anglisht, dhe pamje nga ekranet e postimeve në media sociale nga organizatat e lajmeve dhe figurat publike.
Së gjashti, diversifikimi i platforma. Për të shmangur zbulimin dhe diversifikimin e rreziqeve, operacionet synojnë shumë platforma dhe media dhe mbështeten në faqet e tyre të internetit për të vazhduar fushatën. Duke drejtuar operacione në shumë platforma, akterët e kërcënimit ka të ngjarë të përpiqen të sigurojnë që përpjekjet e tyre të mbijetojnë duke përdorur disa platforma, në rast se njëra dështon. Ata gjithashtu kanë synuar platforma hiper-lokale për të arritur audienca specifike dhe për të synuar hapësirat publike me sisteme sigurie më të dobët.
