Artikulli me titull “E JASHTËZAKONSHME: Doli E Verteta e VlRUSIT se si po shperndanin permes Aeroplaneve”, është publikuar nga portali i dyshimtë me përmbajtje në gjuhën shqipe “web1.sitenewspaper.com”.
Nga verifikimi i fakteve në këtë artikull, hibrid.info ka vërtetuar se ky portal i dyshimtë ka pretenduar rrejshëm se është zbuluar e vërteta e shpërndarjes së virusit me anë të aeroplanëve, duke aluduar në COVID-19.
Edhe në përmbajtje të këtij artikulli pretendohet rrejshëm se “Polonia Suedia dhe Norvegjia po prezantojnë një denoncim kundër OBSH-së sepse po e helmon Evropën, transmeton Reuters”.
Gjatë hulumtimit të kryer përmes makinave online të kërkimit, hibrid.info ka gjetur edhe një denoncim nga “Reuters”, përmes së cilit sqarojnë arsyen e mospublikimit të këtij pretendimit.
Vegëza e artikullit të publikuar në portalin e dyshimtë “web1.sitenewspaper.com”:
Artikulli është shpërndarë edhe në Facebook nga faqja “Diaspora”, e cila ka afër 50 mijë ndjekës. (shih këtu)
Gjatë kontrollit të fakteve nga Reuters.com në janar të vitit 2021, thuhet se ky pretendim i rremë së pari është gjetur i postuar në Facebook nga përdorues bullgarë, e që kanë arritur të grumbullojnë mbi 100 mijë shpërndarje secili. (shih këtu)
Fotografia ilustruese ku shihet një aeroplan, nuk ka asnjë lidhje me paditë e këtyre shteteve ndaj OBSH-së, pasi gjatë hulumtimit të bërë, është arritur të gjendet fotografia autentike e këtij aeroplani, i cili i takon kompanisë Evergreen International Airlines, ndërsa fotoja është shkrepur në maj të vitit 2012. (shih këtu)
Nuk është hera e parë që ky artikull është shpërndarë nga portale të dyshimta në Kosovë, pasi i njëjti është publikuar në dhjetor të vitit 2021 dhe në prill të këtij viti, e që gjithashtu është verifikuar nga hibrid.info (shih këtu dhe këtu)
Analiza:
Portali i dyshimtë web1.sitenewspaper.com” ka pretenduar rrejshëm se është zbuluar mënyra se si është shpërndarë virusi (Covid-19) përmes aeroplanëve.
Gjatë hulumtimit të bërë nga hibrid.info, ky artikull ka filluar të shpërndahet më herët edhe në gjuhë tjera, e që i njëjti është verifikuar edhe nga “Reuters.com”, me vlerësimin si i rremë.
Përveç pretendimit të rremë, edhe fotografia ilustruese e përdorur në këtë artikull nuk është aktuale, pasi e njëjta është shkrepur në maj të vitit 2012.
Pas verifikimit të fakteve bazuar në metodologjinë e punës, hibrid.info e ka vlerësuar këtë artikull si “lajm i rremë”.
Arsyetimi:
Vlerësimin “Lajm i rremë” e marrin ato raportime mediatike që janë tërësish prodhim i një mediumi i cili në vete përmban pretendime ose informacione faktikisht të gabuara.
Përmbajtja që vlerësohet si lajm i rremë mund të përcaktohet me siguri se është krijuar dhe shpërndarë me qëllim të dezinformimit të publikut, d.m.th., për të paraqitur një pretendim që është plotësisht i rremë si fakt.
