Shkroi: Etrit Rexhepi
Publikohet një vegëz e sponsorizuar, në formë imazhi, me mbishkrimin që pretendon se do të rriten pensionet në Kosovë në vitin 2024.
Përmbajtja në të cilën shihet edhe fotografia e Albin Kurtit, kryeministrit të Kosovës, është publikuar më 3 gusht në Facebook nga faqja me emrin “Chirstest2-service”.
Si qëndron e vërteta?
Hibrid.info ka hulumtuar dhe vërtetuar se nuk është paraparë rritje të pensioneve për këtë vit.
Pse u trajtua pretendimi?
Në përmbajtje është vërejtur aktivitet me 24 komente deri në momentin e shkrimit të këtij artikulli.
Vegëza e publikuar në formë imazhi nga faqja “Service333” në Facebook:
Hibrid.info ka gjetur se pas klikimit të vegëzës së bashkangjitur, hapet një ueb-faqe, të cilës i mungon emri i institucionit, organizatës apo biznesit që përfaqëson. Faqja e hapur përmban disa seksione, të cilat në shumicën e rasteve, pas klikimit, dërgojnë në ueb-faqe të jashtme, por që nuk kanë të bëjnë asgjë me Qeverinë e Kosovës apo me ndonjë vendim të saj (shih këtu).
Hibrid.info po ashtu ka kontrolluar me anë të platformës për kredibilitetin e ueb-faqeve, “ScamDoc.com“. Sipas të dhënave të kësaj platforme, besueshmëria ueb-faqes në fjalë vlerësohet të jetë shumë e ulët (shih këtu).
Ndërsa, në kohështrirjen e faqes në Facebook, ku është publikuar njoftimi i pretenduar, është vërejtur numër i vogël postimesh (shih këtu).
Kjo faqe nuk ka të bëjë me Qeverinë e Kosovës dhe i mungojnë të dhënat rreth veprimtarisë. Tek të dhënat tregohet vend-ndodhja personave të cilët menaxhojnë me këtë faqe.
Hibrid.info ka shfletuar edhe në ueb-faqen e Zyrës së Kryeministrit, por nuk ka gjetur vendim zyrtar për rritje të pensioneve (shih këtu).
Analiza:
Pretendimi për rritjen e pensioneve në Kosovë, është i pa vërtetë.
Pretendimi është publikuar nga burim i dyshimtë, ndërsa vendimi nuk është i konfirmuar nga institucionet përkatëse.
Bazuar në metodologjinë e punës, hybrid.info e vlerëson përmbajtjen si “Lajm i rremë” “Mashtrim”.
Arsyetimi:
Vlerësimin “Lajm i rremë” e marrin ato përmbajtje informative që janë tërësish të sajuara apo të cilat në vete përmbajnë pretendime ose informacione faktikisht të gabuara. Përmbajtja që vlerësohet si lajm i rremë mund të përcaktohet se është krijuar dhe shpërndarë me qëllim të dezinformimit të publikut, d.m.th., për të paraqitur një pretendim që është plotësisht i rremë si fakt.
Vlerësimi “Mashtrim” u bëhet atyre përmbajtjeve informative të cilat manipulohen si në aspektin vizual (deepfake, cheapfake), zanor (audio) apo tekstual të përmbajtjes për të mashtruar audiencën. Zakonisht kjo formë e mashtrimit përdoret për të prodhuar përmbajtje të paqena dhe të manipuluara.
