• Rreth hibrid.info
  • Metodologjia
  • Impresumi
  • Korrigjime dhe demante
  • Kontakti
  • ADS
  • Publikimet
    • Raportet Mujore Monitoruese
  • Partnerët
  • Raporto
    • Home
    • Analizë
      • Fact Checking
      • Fake agjenda
    • Media
      • Vendi
      • Rajoni
      • Bota
    • Publikimet
      • Raportet Mujore Monitoruese
    • Opinione
      • Op-ed
      • Blog
    • Rrenë
      • Lajme të rreme
      • Mediat e dyshimta (vendore)
      • Mediat e dyshimta (ndërkombëtare)
    • Video
    • Covid-19
    • EDU
      • Edukimi medial
      • Shtjellimi i javës
      • Çrregullimi informativ
      • Burime të hapura
    No Result
    View All Result
    • Home
    • Analizë
      • Fact Checking
      • Fake agjenda
    • Media
      • Vendi
      • Rajoni
      • Bota
    • Publikimet
      • Raportet Mujore Monitoruese
    • Opinione
      • Op-ed
      • Blog
    • Rrenë
      • Lajme të rreme
      • Mediat e dyshimta (vendore)
      • Mediat e dyshimta (ndërkombëtare)
    • Video
    • Covid-19
    • EDU
      • Edukimi medial
      • Shtjellimi i javës
      • Çrregullimi informativ
      • Burime të hapura
    No Result
    View All Result
    No Result
    View All Result
    Home EDU

    Dr. Google

    Gentiana Paçarizi by Gentiana Paçarizi
    16/07/2021
    in EDU, Edukimi medial, Op-ed, Opinione
    0
    Dr. Google
    0
    SHARES
    148
    VIEWS
    Share on FacebookShare on TwitterShare on Linkedin

    Shkruan: Albijona Hoxhaj

    Mënyra e marrjes së informacioneve rreth shëndetit ka ndryshuar në shumë aspekte përmes revolucionit digjital. Për shumicën e njerëzve, interneti është bërë ndalesa e parë ku ata mësojnë dhe lexojnë rreth simptomave, sëmundjeve e shëndetit.

    Qasja deri tek informacioni është me e lehtë se kurrë dhe me një kosto te ulët por, kjo ka sjellë edhe probleme, ku pasojat po e këtij ndryshimi po vlerësohen gjithnjë e më shumë.

    Jeni vetëm një klikim larg që një skuqe roze në krahun tuaj, bënë që makinat e kërkimit t’ju qojnë drejtë kancerit apo sëmundjeve tjera serioze. E kjo më pas do t’ju mbajë më orë të tera para ekranit duke kërkuar për ‘sëmundjen” që tashme e ‘fituat’.

    Cyberchondria  (kiberondria) është  kërkim i tepruar ose i përsëritur i informacionit shëndetësor në internet që shoqërohet me rritjen e niveleve të ankthit ose shqetësimit shëndetësor. Kërkimi për informacione mbi simptoma të veçanta reale ose imagjinare të një sëmundjeje. Ky ankth krijohet ose përkeqësohet duke përdorur internetin për informacione mjekësore.

    Termin cyberchondria e kishte shpikur një gazete britanike në vitin 2000 si loje më fjalën hipokondri, që i referohej kryesisht leximit të librave mbi shëndetin, tash njihet edhe si ankthi i sëmundjes.

     Në një hulumtim të ‘Karger’, botues botëror i shkencës për mjekësi, thuhet se kiberondria nuk është thjesht një tendencë për të kërkuar informacione të lidhura me shëndetin në internet, i cili është bërë një pjesë normale e jetës moderne. Kjo dallon nga individi ne individ. Në disa raste një shqetësim i shtuar shëndetësor është parësor dhe përpjekja për ta lehtësuar është arsyeja për kërkimet në internet në lidhje me shëndetin; megjithatë, këto kërkime vetëm shkaktojnë më shumë shqetësime dhe e rrisnin ankthin  për shëndetin.

    Tek disa persona ankthi shtohet pas kërkimit ne internet edhe nëse nuk e kanë bërë më parë por fillojnë ta bëjnë për shkak të kuriozitetit ose shfaqja e ndonjë simptome te re.

    Duke pare përhapjen e madhe të internetit në gjithë botën edhe në Kosovë, fenomeni i kërkimit të çdo simptome është i paevitueshëm.

    A.M, një nënë e re tregon se gjatë kohës sa ishte shtatzënë kishte kërkuar shumë informacione, se si ta rrisë fëmijën e saj, për procesin e lindjes, madje, edhe tani pas lindjes ajo vazhdon të kërkojë zgjidhje për çdo gjë rreth bebes se saj.

    ‘‘Isha në ankth, nuk e dija si do ta rrisja fëmijën, gjithçka dukej aq e vështirë. Unë akoma vazhdojë të kërkojnë në internet kur foshnja ka temperaturë, skuqje të lëkurës apo çka do tjetër’.’ tregon ajo.

    Jo çdo gjë që kërkojmë është faktike, madje pothuajse shumë situata nuk përshtaten fare më atë se çfarë kemi ne të vërtetë.

    Në Kosovë ende nuk është bërë një hulumtim rreth këtij sindromi. Qendra për Hulumtime Psiko-Sociale dhe Mjekësore (QHPSM), kanë thënë se nuk kanë pasur rastin të hulumtojnë për këtë teme.

    Megjithëkëtë, shumë njerëz kërkojnë në internet edhe për një nishan në krahë e që më pas interneti na jep pa fund opsione edhe diagnozën që nuk është për ne.

    Sipas shumë studimeve personat që janë të prekur nga kjo sëmundje digjitale, kalojnë deri në tre orë në ditë duke kërkuar informacione në lidhje më shëndetin.

    Universiteti i Qendrës Mjekësore të Vermontit ka listuar disa nga simptomat e personave të prekur me ‘‘Ciberchondria’’:

     Përveç kërkimit të shpeshtë, shumë prej tyre nuk i besojë më mjekut të  tyre nëse këshilla shkon kundër nocionit të paramenduar të pacientit të sëmundjes. Këto lloj pacientësh ndryshojnë shumë mjekët, vazhdojnë të shkojnë nga një mjek te tjetri, duke shpresuar të gjejnë një që do ta sigurojë atë dhe do të konfirmojë se kanë sëmundjen që besojnë se kanë.

    Gjithashtu, ‘kiberhondrikët’ shpesh besojnë se ata vuajnë nga sëmundje të shumta. Për ironi të saj,  studimet tregojnë se shumica e kiberhondriakëve dhe hipokondriakëve në të vërtetë janë më të shëndetshëm sesa njerëzit që nuk e kanë këtë ankth të sëmundjes.

    Ndikimet negative të kiberkondrisë

    Ndër efektet kryesore të kiberkondrisë është mosshkuarja të mjeku pasi mendoni që në bazë të simptomave që i keni parë në internet jeni të prekur me ndonjë sëmundje të rëndë, siç është kanceri dhe keni frikë ta vërtetoni.

    Përdorimi i barnave të personave tjerë pasi mendoni se e keni situatën e njëjtë pa u konsultuar më mjekun përben rrezik të madh sipas profesionistëve.

    Vet- diagnostikimi qon në probleme shumë më të mëdha si ankthi dhe depresioni.

    Alan Lampson, nga Universiteti i Qendrës Mjekësore të Vermontit, përveç problemeve që shfaqen nga kërkimit në makinat e kërkimit thotë se është e rëndësishme nëse këto kërkime bëhen në burime të besueshme të informacionit dhe këto faqe kredebile   mund të shërbejnë për marrje të informacioneve.

    Muhamet Jahiri, profesori Universitar thotë së në vendin tonë zgjidhja e vetme do të ishte aplikimi i Edukimit medial, që do t’i aftësonte këtë kategori që të krijojnë dhe të zhvillojnë shkathtësi për t’u mbrojtur nga përmbajtjet e dëmshme dhe mos të bien ‘viktima’ të aplikacioneve digjitale.

    ‘‘Çdo përdorues i internetit duhet të këtë disa shkathtësi që mund të fitohen nga Edukimi medial për kërkuar informacione dhe burime kredibile për gjërat që i interesojnë atij t’i lexoj.  Burimet e informacionit gjithmonë duhet të shikohen me fanatizëm sepse vetëm përmes tyre mund të krijohet informim dhe mësim i drejtë prej gjërave që lexojmë.’’ ka thënë Jahiri.

    Përveç kësaj, kur ankthi shëndetësor ka një ndikim të dëmshëm në jetën e një personi, është e dobishme të kërkoni ndihmë nga një profesionist i shëndetit mendor.

    Nëse jeni zgjuar të qetë dhe në paqe mos kërkoni për simptomat sepse ka mundësi që gjatë ditës merri informacion që do të ‘vdisni’,  nuk duhet të bëheni të varur nga ‘doktori digjital’ apo ndoshta edhe vete leximi i këtij artikulli  tregon se ju jeni te prekur nga Cyberchondria!?

    Gentiana Paçarizi

    Gentiana Paçarizi

    Related Posts

    Rishikimi i javës: dezinformata për ndihma financiare, clickbait për Trustin dhe mbështetjen financiare për studentët, gabim lidhur me avokatin e Aurona Pelajt
    Analizë

    Rishikimi i javës: dezinformata për ndihma financiare, clickbait për Trustin dhe mbështetjen financiare për studentët, gabim lidhur me avokatin e Aurona Pelajt

    30/01/2023
    Audienca kosovare keqinformohet më së shumti për temat politike, sociale e të sigurisë
    Ballina

    Audienca kosovare keqinformohet më së shumti për temat politike, sociale e të sigurisë

    25/01/2023
    Rishikimi i javës: dezinformata në fushën e sigurisë, mjekësisë, sportit; mashtrime me çmime të banesave dhe nevojave për shërim; teori konspirative nga mediat në gjuhën serbe
    Analizë

    Rishikimi i javës: dezinformata në fushën e sigurisë, mjekësisë, sportit; mashtrime me çmime të banesave dhe nevojave për shërim; teori konspirative nga mediat në gjuhën serbe

    23/01/2023
    • Trending
    • Comments
    • Latest
    Pretendohet gabimisht se Meshar Selimaj është avokat i infermieres Aurona Pelaj

    Pretendohet gabimisht se Meshar Selimaj është avokat i infermieres Aurona Pelaj

    27/01/2023
    Qeveria serbe pretendon që, grabitjet në kishat serbe në Kosovë, t’i ndërlidh pa fakte me veprimet e institucioneve të Kosovës

    Qeveria serbe pretendon që, grabitjet në kishat serbe në Kosovë, t’i ndërlidh pa fakte me veprimet e institucioneve të Kosovës

    03/02/2022
    Mbahet për herë të parë trajnimi për gazetari digjitale

    Mbahet për herë të parë trajnimi për gazetari digjitale

    28/04/2022
    Pushtimi në Ukrainë: Bëhen virale pretendimet e rreme se lufta është një mashtrim

    Pushtimi në Ukrainë: Bëhen virale pretendimet e rreme se lufta është një mashtrim

    10/03/2022
    Edhe 11 raste të reja me coronavirus në Kosovë, ndërsa shërohen dy pacientë

    Edhe 11 raste të reja me coronavirus në Kosovë, ndërsa shërohen dy pacientë

    0
    Manuale për fact checking

    Manuale për fact checking

    0
    Si t’i dalloni lajmet e rreme në kohën e fushatës në rrjete sociale

    Si t’i dalloni lajmet e rreme në kohën e fushatës në rrjete sociale

    0
    Mediet në Kosovë gjatë periudhës së COVID-19

    Mediet në Kosovë gjatë periudhës së COVID-19

    0
    Pretendohet pa fakte për 6 pika ndëshkuese ndaj Kurtit për mos themelimin Asociacionit

    Pretendohet pa fakte për 6 pika ndëshkuese ndaj Kurtit për mos themelimin Asociacionit

    02/02/2023
    Titulli nuk qartëson së në cilin shtet ka ndodhur ngjarja

    Titulli nuk qartëson së në cilin shtet ka ndodhur ngjarja

    02/02/2023
    Publikohet video konspirative me pretendimin se karakteret e “Minions” janë të bazuar në “fëmijët hebrenjë të Holokaustit”

    Publikohet video konspirative me pretendimin se karakteret e “Minions” janë të bazuar në “fëmijët hebrenjë të Holokaustit”

    02/02/2023
    Publikohet shpallje e rreme me fotografi të apartamentit në Greqi

    Publikohet shpallje e rreme me fotografi të apartamentit në Greqi

    02/02/2023
    Facebook Twitter Youtube LinkedIn
    • Rreth hibrid.info
    • Metodologjia
    • Impresumi
    • Korrigjime dhe demante
    • Kontakti
    • ADS
    • Publikimet
      • Raportet Mujore Monitoruese
    • Partnerët



    +383(0)44313428


    [email protected]

    Copyright © 2023 hibrid.info

    No Result
    View All Result
    • Home
    • Analizë
      • Fact Checking
      • Fake agjenda
    • Media
      • Vendi
      • Rajoni
      • Bota
    • Publikimet
      • Raportet Mujore Monitoruese
    • Opinione
      • Op-ed
      • Blog
    • Rrenë
      • Lajme të rreme
      • Mediat e dyshimta (vendore)
      • Mediat e dyshimta (ndërkombëtare)
    • Video
    • Covid-19
    • EDU
      • Edukimi medial
      • Shtjellimi i javës
      • Çrregullimi informativ
      • Burime të hapura
    • Rreth hibrid.info
    • Metodologjia
    • Impresumi
    • Korrigjime dhe demante
    • Kontakti
    • Raporto
    • Partnerët

    Copyright © 2023 hibrid.info

    Raporto

    0 / 50
    0 / 1000