Dëshmitë e abuzimeve të mundshme të të drejtave të njeriut mund të humbasin pasi të fshihen nga kompanitë e teknologjisë, ka gjetur BBC.
Platformat e mëdha botërore digjitale, heqin video-grafiket, shpesh duke përdorur inteligjencën artificiale – mirëpo – kjo përcillet edhe me largimin e tërësishëm të pamjeve që mund të ndihmojnë në ndjekjet penale, duke mos i arkivuar fare.
Meta dhe YouTube thonë se synojnë të balancojnë detyrat e tyre për të dëshmuar dhe për të mbrojtur përdoruesit nga përmbajtja e dëmshme.
Por Alan Rusbridger, i cili është pjesë e Bordit Mbikëqyrës të Metës, thotë se industria ka qenë “tepër e kujdesshme” në moderimin e saj.
Nga këto platforma thonë se kanë përjashtime për materialet kur është në interes të publikut – por kur BBC u përpoq të ngarkonte pamjet që dokumentonin sulmet ndaj civilëve në Ukrainë, ato u fshinë me shpejtësi.
Inteligjenca artificiale (AI) mund të heqë përmbajtje të dëmshme dhe të paligjshme në shkallë. Megjithatë, kur bëhet fjalë për moderimin e imazheve të dhunshme nga luftërat, makinave u mungon nuanca për të identifikuar shkeljet e të drejtave të njeriut.
Ihor Zakharenko, një ish-gazetar udhëtimesh, e ka hasur këtë në Ukrainë. Që nga pushtimi rus, ai ka dokumentuar sulme ndaj civilëve.
BBC e takoi atë në një periferi të Kievit, ku një vit më parë burra, gra dhe fëmijë ishin qëlluar për vdekje nga trupat ruse ndërsa përpiqeshin të largoheshin nga pushtimi.
Ai filmoi trupat – të paktën 17 prej tyre – dhe makinat e djegura.
Ai donte t’i postonte videot në internet në mënyrë që bota të shihte se çfarë ndodhi dhe të kundërshtonte narrativën e Kremlinit. Por kur ai i ngarkoi ato në Facebook dhe Instagram, ato u hoqën me shpejtësi.
“Vetë rusët thoshin se ato ishin falsifikime, [se] ata nuk preknin civilët, ata luftuan vetëm me ushtrinë ukrainase”, tha Ihor.
BBC ka ngarkuam pamjet e Ihor-it në Instagram dhe YouTube duke përdorur llogari të rreme.
Instagram hoqi tre nga katër videot brenda një minute.
Në fillim, YouTube aplikoi kufizime moshe për të njëjtët tre, por 10 minuta më vonë i hoqi të gjitha.
Ndërsa, në përpjekjen e dytë, materiali nuk u ngarkua fare.
Shifrat kryesore brenda industrisë thonë se ka një nevojë urgjente që kompanitë e mediave sociale të parandalojnë zhdukjen e këtij lloj informacioni.
“Ju mund të shihni pse ata kanë zhvilluar dhe trajnuar makinat e tyre në momentin që shohin diçka që duket e vështirë ose traumatike, për ta hequr atë”, tha zoti Rusbridger për BBC. Bordi Mbikëqyrës i Meta-s në të cilin ai ulet u krijua nga Mark Zuckerberg dhe njihet si një lloj “gjykate supreme” e pavarur për kompaninë, e cila zotëron Facebook dhe Instagram.
“Unë mendoj se pyetja tjetër për ta është se si ta zhvillojmë makinerinë, qoftë kjo njerëzore apo AI, për të marrë më pas vendime më të arsyeshme”, shton zoti Rusbridger, një ish-kryeredaktor i Guardian.
Askush nuk do të mohonte të drejtën e firmave të teknologjisë për mekanizma ligjorë, thotë ambasadorja e SHBA për Drejtësinë Penale Globale Beth Van Schaak: “Unë mendoj se shqetësimi ndodh kur ai informacion zhduket papritur”.
(Artikulli i plotë në anglisht i publikuar nga BBC)
