Llogaria në TikTok me emrin “lumjanana009” ka publikuar dje (19 mars) një video-material të shkurtër (15 sekondësh) me pretendimin se 40 mijë serbë janë larguar nga Mitrovica gjatë dy ditëve të fundit.
Në këtë video-material, llogaria e lartcekur ka bashkangjitur edhe dy fotografi me anë të së cilave ka ngritur këtë pretendim.
Pas hulumtimit të bërë përmes programit të automatizuar online “InVID”, hibrid.info ka vërtetuar se fotografitë e përdorura nga kjo llogari janë të vjetra, njëra e vitit 1999 dhe tjetra e vitit 2021, si dhe kanë të bëjnë me ngjarje të tjera.
Vegëza e video-materialit të publikuar në TikTok nga llogaria “lumjanana009”:
Fotografia e parë e përdorur nga kjo llogari është realizuar në vitin 1999 nga fotografi “Srđan Šuki” që ka mbishkrimin “Civilët serbë nga Prizreni ikën nga Kosova në qershor 1999”. (shih këtu)
Ndërsa fotografia e dytë është shkrepur në shtator të vitit 2021, atëkohë kur Kosova kishte ndaluar hyrjen e automjeteve me targa serbe, e që disa qytetarë serbë kishin lëvizur në këmbë. Fotografia është realizuar nga fotografi “Irfan Ličina”. (shih këtu)
Gjithashtu, në asnjë medium online në Kosovë dhe Serbi nuk është raportuar për largim të serbëve nga Mitrovica gjatë ditëve të fundit, siç pretendohet rrejshëm nga llogaria e lartcekur në “TikTok”.
Analiza:
Pas verifikimit të fakteve, hibrid.info ka vërtetuar se llogaria në TikTok “lumjanana009” ka ngritur një pretendim të rremë për largimin e 40 mijë serbëve nga Mitrovica gjatë dy ditëve të fundit, duke përdorur fotografi të ngjarjeve nga vitet 1999 dhe 2021.
Bazuar në metodologjinë e punës, hibrid.info e vlerëson këtë video-material si “Lajm i rremë”.
Arsyetimi:
Vlerësimin “Lajm i rremë” e marrin ato raportime mediatike që janë tërësish prodhim i një mediumi i cili në vete përmban pretendime ose informacione faktikisht të gabuara.
Përmbajtja që vlerësohet si lajm i rremë mund të përcaktohet me siguri se është krijuar dhe shpërndarë me qëllim të dezinformimit të publikut, d.m.th., për të paraqitur një pretendim që është plotësisht i rremë si fakt.
